17 Mart 2013 Pazar

Tycho Brahe Çalışmaları


Tycho Brahe


Danimarkalı astronom Tycho Brahe (1546-1601), yüksek presijyonlu,büyük aletlerle bir rasathane kurmuş olan ilk adamdır. Yaptığı sistematik kayıtlarının genişliği ve presijyonu ile ünlüdür, ve Kepler gezegenlerinketlerine dair üç kanunu bu gözlemlerden çıkarmıştır.
On üç yaşında, amcası Tycho Brahe‘yi Kopenhag Üniversitesinde tahsile yolladı. Orada bulunduğu sırada, bir güneş tutulması kendisini astronomi ile ilgilendirdi. altı yaşına geldiği vakit, amcası kendisini LeipzigÜniversitesine hukuk tahsiline yolladı, fakat kendisi oradaki vaktinin büyükbir kısmını astronomiye verdi. 17 yaşında Jüpiter ile Satürn arasında bir yaklaşma gözledi. Bunların yollarını kaydeden tabloların doğru olmadıklarına dikkat etti ve gereken düzeltmeleri yaptı.

Daha sonraki önemli keşfini 26 yaşında yaptı. Cassiopeia takımında yeni bir yıldız keşfetti ve sonra bunun aydan çok daha uzak olduğunu ispatladı. O zamanlar astronomlar Aristo’nun dediklerine inanıyorlardı ve aydan ötedeki şeylerin değişmez olduklarını kabul ediyorlardı. Bu olay, Aristo’nun söylediğinin yanlış olduğunun ilk delili idi. Astronomi ile ilgisi sebebiyle, ve karısı asil bir aileden olmadığından, aristokratlar arasında tanınmıyordu. Neyse ki Danimarka Kralı II. Frederik kendisini seviyordu, ona Huen adasını verdi, yapılacak rasathanenin parasını verdi ve maaş bağladı.
Orada 1577 kuyruklu yıldızını gözledi ve ölçülerini yaptığı vakit, ayın üç katı kadar uzakta idi. Bu da Aristonun, kuyruklu yıldızların dünyanın atmosferinden geldiklerine dair başka bir teorisini bozdu.
Rasathanesindeki aletler çok presijyonlu idiler. Daha önceki gözlemlerin hepsi bir derecenin altıda birine kadar doğru idiler, fakat Brahe’nin aletleri 30 ve 60 defa daha sıhhatli idiler.
Teleskobu olmadığı halde, yıllar boyunca güneşi ve gezegenleri her güngözledi ve bulduklarını itina ile kaydetti.
II. Frederik’in ölümünden sonra, düşmanları aleyhinde çalıştılar ve kendisi Huen adasını terk etmek zorunda kaldı. İmparator Rudolf II ona bir pansiyon verdi, ve o da Prag yakınında, asistanı Kepler‘le birlikte bir rasathanede çalışabildi.
1601′de öldü, ve Huen rasathanesinde yapmış olduğu gözlemlerinin kayıtlarını Kepler‘e bıraktı. Kepler bunları kullanarak gezegen hareketlerinin kanunlarını çıkardı.

Tycho Brahe's celestial sphere, 1584


Tycho Brahe'nin, Huen adasındaki rasathanesi



Hiç yorum yok: